Türkiye’de özel gereksinimli bireylerin, çeşitli ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik yasalar kapsamında belirlenmiş sosyal hakları bulunur. Özel gereksinimli bireyler ve aileleri için engelli aylığı, evde bakım desteği, motorlu taşıt vergi muafiyeti gibi sosyal yardımların yanı sıra, ulaşım indirimleri gibi bazı haklar da sunulur. Engelli bireylerin ve ailelerinin ilgili sosyal haklardan yararlanabilmesi için özel gereksinimli raporlarını ilgili kurumlara iletmesi gerekir.
Özel Gereksinimli Bireyler Hangi Sosyal Haklardan Yararlanabilir?
Ülkemizde özel gereksinimli bireyler için sağlanan sosyal haklar ve uygulamalar şu şekildedir.
Engelli Aylığı
Ekonomik olarak zorluk yaşayan, 18 yaşından büyük engelli bireyler ile 18 yaşından küçük engelli yakını olan bireylere, beyan ve talepleri doğrultusunda engelli aylığı bağlanabilir. 18 yaşından küçük özel gereksinimli birey yakını aylığı için anne ya da babasının, eğer anne ve baba boşanmışsa mahkeme tarafından kendisine velayet hakkı verilen ebeveynin başvuru hakkı vardır. Yaş dışındaki başvuru koşulları ise;
- Engellinin çalışmaması,
- Emekli olmaması,
- Nafaka bağlanmamış ya da bağlanabilecek durumda olmaması,
- Sosyal güvenlik kurumu çatısı altında, herhangi bir sigorta geliri ve aylık bağlanmamış olması,
- Engelli bireyin ikamet ettiği hane içinde kişi başına düşen gelirinin, muhtaçlık sınırı altında olmasına bakılır.
Evde Bakım Yardımı
Özel gereksinimli birey bakımını ikametinin bulunduğu evde üstlenen kişi ya da kişilere, Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü tarafından ödenen ücret evde bakım yardımıdır. 2022 sayılı engelli aylığından farklı olarak, evde bakım yardımı özel gereksinimli bireyler değil, bakımını üstlenen akraba, vasi gibi üçüncü kişilere yapılan destektir. Evde bakım desteğinde her tür gelirler toplamı esas alınır. Bu bağlamda; hane içinde kişi başı ortalama aylık gelir, asgarî ücretin aylık net tutarının 2/3’ünden daha az olan özel gereksinimli bireylere ve evde bakımına dair yardımlar sağlanır.
Motorlu Taşıt Vergi Muafiyetleri
Vergi muafitetinde, erişkinler için Engelli Sağlık Kurulu raporuna göre engellilik oranı %90 ya da üzerinde olması gerekir. ÇÖZGER’in “Özel Koşul Gereksinimi Vardır (ÖKGV)” ibaresinin bulunduğu 18 yaş altı özel gereksinimli bireyler için alınan araçlar, özel taşıt vergisi (ÖTV) istisnasına tabi olabilir.
Özel Gereksinimli Bireylerin Sosyal Hakları hakkında daha geniş bilgi almak için hemen bizimle iletişime geçebilirsiniz. Herkes Gelişmeyi ve Desteği Hak eder.
